UTFaculteitenETNieuwsSuzanne Hulscher ontvangt Simon Stevin Meesterschap

Suzanne Hulscher ontvangt Simon Stevin Meesterschap

UT-hoogleraar Suzanne Hulscher ontving donderdag 24 november het Simon Stevin Meesterschap 2016: de hoogste onderscheiding voor technisch onderzoek in Nederland.

Hulscher, hoogleraar waterbeheer, ontving de prestigieuze award voor haar technisch-wetenschappelijk onderzoek en de manier waarop zij de verbinding zoekt met de maatschappij. De prijs werd uitgereikt tijdens het jaarcongres van technologiestichting STW en omvat een geldbedrag van 500.000 euro en een kunstwerk.

Erkenning

‘Ik ben erg blij met deze prijs’, zegt Hulscher. ‘Het is een enorme eer en erkenning, niet alleen voor mij, maar ook voor mijn onderzoeksgroep en het gehele vakgebied.’ Met het geld gaat ze meer onderzoek doen aan bodemvormen in estuaria, gebieden waar rivieren uitmonden in zee.

Gedrag water

Suzanne Hulscher en haar onderzoeksteam ontrafelen hoe water zich gedraagt in onze rivieren en langs onze kust. Hulscher verwacht dat Nederland de komende jaren flinke stappen maakt in de kennis van rivieren en hoe we het water sneller kunnen afvoeren. Dat is ook hard nodig, omdat Nederland zich de afgelopen decennia regelmatig liet verrassen door (bijna-)overstromingen – en omdat we in de toekomst vaker hoge waterstanden mogen verwachten.

Hulscher onderzoekt ook de gevolgen van menselijk ingrijpen. Samen met haar onderzoeksteam bekijkt ze bijvoorbeeld hoe je een uiterwaard duurzaam inricht of hoe nevengeulen zich ontwikkelen nadat je ze aanlegt. Een andere vraag is hoe de zeebodem verandert door zandwinning op zee, en welke gevolgen dat heeft voor de bescherming van onze kust.

Bodemvormen

Dat gedrag blijkt veel lastiger te voorspellen dan gedacht. Een cruciale factor is namelijk de zandige bodem van de rivier of de zee. Die is niet vlak, maar golvend, en kan veranderen als zand wordt verplaatst. In het zand ontstaan allerlei vormen die weerstand bieden aan de stroming en zo de waterstand beïnvloeden. In een rivier liggen bijvoorbeeld rivierduinen, zandophopingen van soms 2 meter hoog. Die groeien tijdens extreem hoogwater, waardoor de waterstand nog hoger wordt.

Ook de zeebodem is niet vlak. Zandgolven ‘wandelen’ langzaam en daardoor kunnen allerlei problemen ontstaan voor pijpleidingen op de zeebodem. Een ander gevolg kan zijn dat vaarroutes te ondiep worden. Hulscher ontwikkelt met haar team de kennis die nodig is om uit te rekenen hoe bodemvormen ontstaan, bewegen en vervormen.

Rekenen tegen hoogwater

De waterkunde in Nederland bevindt zich op een interessant punt. Onderzoekers kunnen inmiddels bedenken hoe je moet ingrijpen in rivieren en kustgebieden om ons land te beschermen tegen hoogwater. Maar de vraag is wat er gebeurt na die ingrepen. Hoe verandert de bodem van de zee en de rivier in de jaren daarna? Levert dat uiteindelijk ook weer overstromingsrisico’s op? Of moeten we uiteindelijk veel kosten maken om de ingrepen te onderhouden? Die kennis is van groot belang, maar erg moeilijk om met zekerheid vooraf in kaart te brengen. Hulscher probeert dat met haar team voor elkaar te krijgen, onder meer met computermodellen.

Wereldtop

De waterkennis in Nederland behoort tot de wereldwijde top. Waterexperts vanuit de hele wereld komen naar Nederland om te leren hoe je rivier- en zeewater in toom houdt. Voor ons land is die kennis van vitaal belang, aldus Hulscher, omdat onze woongebieden en industrieën zo dicht bij het water liggen.

Directe toepassing

Hulscher ontvangt de Simon Stevin Meester-prijs vanwege haar zeer vernieuwende werk op het gebied van riviersystemen en kustzeeën. Haar onderzoek leidt niet alleen tot een beter begrip van delta’s en riviersystemen. Ze zorgt er ook voor dat resultaten uit haar onderzoek direct een toepassing vinden. Om dat voor elkaar te krijgen werkt ze nauw samen met bedrijven en andere organisaties, zoals Rijkswaterstaat, waterschappen, Deltares, ingenieursbureaus en baggeraars. De manier waarop Hulscher haar onderzoek en de toepassing daarvan met elkaar verweeft, zorgt ervoor dat Nederland voorop blijft lopen op het gebied van watermanagement en waterbouwkunde.

Rivercare

Hulscher is hoogleraar Water Engineering and Management aan de Universiteit Twente. Daarnaast is ze programmaleider van het omvangrijke onderzoeksprogramma RiverCare, waaraan vijf universiteiten en 29 niet-wetenschappelijke organisaties deelnemen. Ook is ze betrokken bij NatureCoast, het onderzoeksprogramma rondom de Zandmotor, en tal van andere STW-projecten. In 2003 ontving zij een Vici-subsidie van STW. Daarna trad ze toe tot de Jonge Akademie van de KNAW.

Wiendelt Steenbergen

Ook prof. Wiendelt Steenbergen van UT-onderzoeksinstituut MIRA viel in de prijzen. STW reikte vijf Open Mind-financieringen van 50.000 euro uit. Steenbergen kreeg het geld voor zijn mogelijkheden om kanker te behandelen met behulp van capsaïcine, een stof die voorkomt in chilipepers.

OVER HET SIMON STEVIN MEESTERSCHAP

Technologiestichting STW benoemt jaarlijks een of meerdere prominente wetenschappers tot Simon Stevin Meester. De prijs bestaat uit een geldbedrag van 500.000 euro en is Nederlands grootste prijs voor technisch-wetenschappelijk onderzoek. Vanwege haar 35-jarig jubileum benoemde STW dit jaar twee Meesters: prof.dr. Suzanne Hulscher en prof.dr.ir. Maarten Steinbuch (TU Eindhoven). Meer informatie over de Simon Stevin-prijzen is te vinden op www.stw.nl/simonstevin.