UTCEINieuwsUT-student helpt met opschoning Indonesische Citarum rivier

UT-student helpt met opschoning Indonesische Citarum rivier

UT-student Kees van Ginkel werkt mee aan de opschoning van de rivier de Citarum op het Indonesische eiland Java.

Van Ginkel was vijf maanden op Java en ging daar samen met de bevolking op zoek naar de bronnen van de watervervuiling in de Citarum en het gebied rond de stad Bandung, één van de meest vervuilde stroomgebieden ter wereld. Voor dit afstudeeronderzoek won hij eind 2016 een belangrijke scriptieprijs.

Het opschonen van de Citarum rivier is van vitaal belang voor Indonesië. De Citarum is de belangrijkste zoetwatervoorziening voor de zinkende stad Jakarta. Het land is verwikkeld in een groot debat over de aanleg van een mega-dam voor de kust van deze gigantische metropool. Deze Garuda-dam is van essentieel belang in de strijd van Jakarta tegen het oprukkende water, maar het ontstane meer dreigt één grote plas vies afvalwater te worden.

Inzicht

“Ik heb allereerst geprobeerd het probleem inzichtelijk te maken”, vertelt Van Ginkel. “Er zijn heel veel bronnen van vervuiling en veel discussies over de verantwoordelijkheden. Mensen wijzen naar elkaar. Ik heb een voorstudie gedaan en data verzameld en geanalyseerd, onder andere door het afnemen van interviews met de stakeholders ter plekke. Mijn bijdrage is onderdeel van een groter project met de Indonesische overheid om de waterkwaliteit te verbeteren. De oplossing ligt niet alleen in een paar technische middelen, het is vooral ook een sociaal-bestuurlijk probleem. De industrie en boeren lozen hun troep en mest in het water, de bevolking loost er het huisafval. Er is een compleet andere mindset van deze groepen nodig.”

Satellietbeelden

Van Ginkel kwam er in zijn onderzoek achter dat veel data over de waterkwaliteit en vervuiling al bij de Indonesische overheden ligt. “De vraag was daarbij vooral wie nu precies welke data verzamelt. Indonesië is door een proces van ingrijpende decentralisatie van de overheid gegaan. Ik heb die data geanalyseerd, onder andere door waterkwaliteitsdata te linken aan satellietbeelden van het gebied. Op die manier kan Indonesië het onderzoek naar volksgezondheid en bestuur beter uitvoeren.”

Veldwerk

Naast het verzamelen en ordenen van data, was Van Ginkel ook veel met zijn voeten in de modder te vinden. Samen met de lokale bevolking plaatste hij sensoren om de waterkwaliteit van de Citarum te meten. Hij ging op veel plekken in het stroomgebied met de lokale bevolking in gesprek over de vervuiling en gaf training over waterkwaliteit.  

Ecologische ramp

Van Ginkel zag dus met eigen ogen hoe ernstig het probleem is. Als schrijnend voorbeeld noemt hij het industriestadje Majalaya. “De textielfabrieken staan daar midden tussen de rijstvelden en huizen in en geven het rivierwater alle kleuren van de regenboog. Sterk vervuild water wordt op honderden plekken direct in de rivier geloosd. Voor irrigatie van rijstvelden wordt oppervlaktewater (dus rivierwater) gebruikt en daar zwemmen de kinderen in. Het oppervlakte water infiltreert uiteindelijk in het grondwater. Daardoor komen er zware metalen in de waterputten van Majalaya. Het water uit deze putten wordt gebruikt om kleding mee te wassen en soms zelfs om mee te koken. Ik schrok daar behoorlijk van, het is echt een milieuramp. Zelfs als de rivier nu schoon wordt, slepen de problemen nog jaren voort omdat de vervuiling vastkleeft aan het sediment op de bodem.”

Scriptie

Kees van Ginkel studeert Water Engineering and Management aan de Universiteit Twente. Zijn afstudeerscriptie heeft als titel Water quality in the Bandung Basin - Towards a better understanding of the water quality in the Upper Citarum River Basin. Zijn onderzoek is onderdeel van de internationale Alliance for Water, Health and Development. Daarin zijn onder andere de Radboud Universiteit in Nijmegen, het Nederlandse waterinstituut Deltares, de technische topuniversiteit ITB in Bandung en de universiteit van Padjadjaran (eveneens in Bandung) vertegenwoordigd. Van Ginkel werkte nauw samen met een Indonesische promovendus van ITB. Van Ginkel werd begeleid door dr. ir. Denie Augustijn van de Universiteit Twente en dr. Gertjan Geerling van de Radboud Universiteit.
Momenteel voltooit hij zijn afstudeeronderzoek aan de universiteit van Singapore, waar UT-waterprof Arjen Hoekstra visiting professor is. Van Ginkel won eind 2016 de Waternetwerk Scriptieprijs 2016.

Videoblogs

Van Ginkel werkte in Indonesië aan een aantal videoblogs. Daarin volgt hij de Citarum rivier en gaat hij op zoek naar de bronnen van de vervuiling.
De veelbekeken video’s zijn hier te vinden.