De bestaande opvatting over kennisvalorisatie berust op een misvatting. Daardoor wordt te weinig rendement gehaald uit de wetenschap. Dat betogen dr. Paul Benneworth (Universiteit Twente) en twee collega-onderzoekers in het gezaghebbende tijdschrift Science and Public Policy. Ze hebben een model ontwikkeld dat de toegevoegde waarde van wetenschappelijke kennis voor de samenleving kan vergroten. Het model is getoetst aan een grote wetenschappelijke database in Spanje.
Volgens de drie onderzoekers wordt bij valorisatie te vaak gekeken naar de laatste stap in de wetenschappelijke keten: het aantal octrooien, spin-offs en licenties. Wetenschappers eerder in het proces worden daarmee tekort gedaan. Die leveren een fundamentele bijdrage aan de uiteindelijke valorisatie, maar krijgen daarvoor niet de erkenning. ,,Bij academische excellentie wordt alleen gekeken naar wetenschappelijke overdracht en niet naar de betekenis die een wetenschapper heeft voor de latere verspreiding van kennis in de samenleving”, aldus senior onderzoeker Paul Benneworth van het Center for Higher Education Policy Studies (CHEPS) van de Universiteit Twente. ,,Het bestaande waarderingssysteem met beurzen en premies geeft een perverse prikkel. Je bevordert daarmee alleen dat een wetenschapper zoveel mogelijk publiceert in wetenschappelijke tijdschriften.”
Valorisatiemodel
Benneworth en zijn collega-onderzoekers Julia Olmos-Peñuela (Universiteit van Valencia) en Elena Castro-Martinez (kennisinstituut INGENIO-UPV in Valencia)
keken met een bredere blik naar het begrip valorisatie. Als een wetenschapper bij elke stap gebruikt maakt van kennis uit de samenleving versterkt dat in een later stadium de kennisoverdracht aan een maatschappelijk gebruiker, is hun diagnose. De drie onderzoekers ontwikkelden een model dat in kaart brengt in hoeverre een wetenschapper de latere valorisatie bevordert.
Het 5-stappen-model helpt in de eerste plaats te bepalen of er sprake is van een nieuwe onderzoekslijn (reframing) en of de onderzoeksvraag goed is. Daarna wordt gekeken naar het plan van aanpak van de wetenschapper en naar de uitvoering (samenwerking met een partij in de samenleving). Tot slot is ook de verspreiding van kennis, bijvoorbeeld door een congres of een HR-project met het bedrijfsleven, een belangrijk beoordelingscriterium voor valorisatie.
1.500 Spaanse wetenschappers
Het model is getest bij de database van Impacto, met gegevens van 1.500 Spaanse wetenschappers. Hun antwoorden op een reeks vragen geven een goed beeld van hun bereidheid tot samenwerking met partners in de samenleving. Het model is volgens de onderzoekers een bruikbaar instrument om op basis van persoonlijke en professionele karakteristieken de wetenschappelijk bijdrage aan kennisvalorisatie in kaart te brengen.
Ivoren toren
Benneworth, Olmos-Peñuela en Castro-Martinez vinden op basis van hun onderzoek dat valorisatie op een andere manier moet worden gestimuleerd. ,,De wetenschapper krijgt nu te weinig waardering voor zijn open houding richting de maatschappelijke praktijk”, aldus Benneworth. ,,Het ministerie van OCW zou meer moeten kijken naar de kennis die met de samenleving wordt gedeeld, zowel met bedrijfsleven als met overheidsorganisaties. Wanneer je op beleidsniveau een open houding bij wetenschappers kunt bevorderen, zullen ze minder in hun ivoren toren zitten. Daarmee wordt het rendement van hun kennis voor de samenleving veel groter.”
Het artikel is hier te vinden.
