Twintig tot dertig procent van de partners van kankerpatiënten kampt met psychologische problemen. Bij patiënten die ongeneeslijk ziek zijn, ligt dit percentage zelfs nog hoger. Wetenschappers van UT-onderzoeksinstituut IGS en het VU Medisch Centrum hebben daarom speciaal voor de partners een online hulpcursus ontwikkeld. Uit het promotieonderzoek van Nadine Köhle komt naar voren dat de partners tevreden zijn over de cursus en dat deze ze helpt beter om te gaan met hun situatie.
Köhle promoveerde afgelopen week aan de Universiteit Twente op haar onderzoek.
Partners van kankerpatiënten hebben de neiging om zichzelf weg te cijferen. Hun problemen vallen immers in het niet bij de klachten van hun zieke partner. Een groot gedeelte van de partners kampt met klachten als slaapproblemen, depressie, vermoeidheid, sociaal isolement en angst. Volgens Nadine Köhle is er onvoldoende aandacht voor deze situatie. “Verschillende onderzoeken laten zien dat de partners behoefte hebben aan ondersteuning.” Echter, de partners zijn doorgaans druk met zorgtaken en ze richten zich met name op het welzijn van de patiënt. Dat is dan ook de reden dat de online hulpcursus ‘Houvast, voor elkaar’ is ontwikkeld die deelnemers kunnen volgen op een moment dat het ze uitkomt. Binnen haar promotieonderzoek heeft Köhle de cursus ontwikkeld en geëvalueerd. De cursus is gebaseerd op benaderingen vanuit de positieve psychologie (Acceptance and Commitment Therapy (ACT) en zelfcompassie).
Tevreden
Uit het onderzoek komt naar voren dat de deelnemers de cursus erg waardeerden. 85 procent van de deelnemers was (zeer) tevreden over de cursus. Ruim tachtig procent gaf aan dat de cursus ze (sterk) geholpen heeft om met de problemen om te gaan en bijna 85 procent zou de cursus aanbevelen aan bekenden die in dezelfde situatie zaten. Verder was opvallend dat bijna zeventig procent de cursus afrondde, een zeer hoog percentage voor dergelijke cursussen. Köhle: “Het is mooi om te zien dat deelnemers tevreden zijn. Ze zijn zich na afloop bewuster van de situatie waarin ze zitten. De interventie heeft ook een positief effect op de relatie met de partner; ze voelen ze zich meer verbonden. Voor ons was het goed om te zien dat de ideeën waarmee we de cursus hebben ontwikkeld in de praktijk ook echt blijken te werken. De processen van ACT en zelfcompassie sluiten goed aan bij de problematiek.”
Begeleiding
In het onderzoek keek Köhle ook wat de beste vorm van begeleiding van de partners is. Zo kreeg een gedeelte van de deelnemers geautomatiseerde feedback, terwijl een andere groep gepersonaliseerde feedback kreeg. Deze laatste variant leek op de lange termijn het herstel het best te bevorderen. Over wat uiteindelijk de beste vorm en variant van de cursus is, kan Köhle op basis van haar onderzoek, nog geen harde conclusies trekken. “Daar is meer vervolgonderzoek voor nodig. De resultaten laten wel zien dat Houvast, voor elkaar het potentieel heeft om psychologische klachten bij partners van kankerpatiënten te verminderen.”
“De cursus is, in aangepaste vorm, ook geschikt voor andere doelgroepen”, voegt de promovenda toe. “Denk bijvoorbeeld aan andere mantelzorgers van kankerpatiënten, of aan partners van mensen met een andere chronische ziekte.” Onderzoekers van het UMCU zijn momenteel aan het onderzoeken of de cursus ook geschikt is voor partners van mensen met ALS.
Onderzoek
Nadine Köhle voerde haar onderzoek uit binnen het Centre for eHealth and Wellbeing Research van UT-onderzoeksinstituut IGS. Ze werd begeleid door prof. dr. Ernst Bohlmeijer (UT), prof. dr. Irma Verdonck (VUMC) en dr. Stans Drossaert (UT). Het onderzoek is financieel mede mogelijk gemaakt door KFW Kankerbestrijding en Stichting Alpe d’HuZes. Op 15 december verdedigde Köhle haar proefschrift met success.
