Verbouwd virus wordt medicijn
22 maart 2010
Nederlandse onderzoekers overwinnen laatste stap in nieuwe medicijntransporteur
NWO-onderzoekers Roeland Nolte en Jeroen Cornelissen hebben een virus omgebouwd tot medicijnverdeler. De wetenschappers pakken virusomhulsels, vullen die met werkzame stof, plakken ze aan elkaar en activeren ze op de gewenste plek met behulp van licht. Die laatste stap was tot nu toe nog nooit gelukt. Op 21 maart publiceerde het tijdschrift Nature Chemistry de resultaten van het onderzoek.
De wetenschappers verwijderden uit het virus al het gevaarlijke materiaal zodat er lege, halfdoorlatende bolletjes overbleven. Vervolgens maakten ze die bolletjes aan elkaar vast met boomvormige polymeren. Het virusbolletje is negatief geladen en de polymeer positief. Zo kan het ene uiteinde van de polymeerketen zich aan het ene virusdeeltje hechten en het andere uiteinde aan het andere virusdeeltje.
De door de onderzoekers gebruikte polymeren zijn te manipuleren met licht. Door ze heel kort te beschijnen met UV-licht of licht met een lage golflengte, vallen de polymeren uit elkaar.
De lege bolletjes kunnen op allerlei manieren worden gebruikt. Je kunt ze bijvoorbeeld vullen met medicijnen of groeistoffen. Na injectie in het lichaam laat een lichtpuls het complex op een specifieke plek uit elkaar vallen. Het medicijn kan zich zo heel geleidelijk verspreiden.
Viruschips
Naast de toepassing als medicijnverdeler is het ook mogelijk om chips te bouwen met viruscomplexen. In dat geval wordt een virus niet gevuld met medicijn, maar met magnetische deeltjes om een geïntegreerde elektronische schakeling te maken. De onderzoekers gaan nu proberen lagen van polymeerviruscomplexen met verschillende samenstellingen op een oppervlak aan te brengen. Vervolgens willen ze met licht patronen en structuren maken, zoals dat ook bij gewone chips gebeurt.
Samenwerking
Het onderzoek werd uitgevoerd door een internationaal team van onderzoekers, waaronder Roeland Nolte en Jeroen Cornelissen. Cornelissen ontving in 2005 een Vidi uit de Vernieuwingsimpuls van NWO. Met deze subsidie financiert en stimuleert NWO grensverleggend onderzoek. Roeland Nolte ontving van NWO-gebied Chemische Wetenschappen een TOP-subsidie. Het onderzoek werd uitgevoerd aan de Radboud Universiteit.
Over NWO
NWO is dé nationale wetenschapsfinancier en heeft tot taak het wetenschappelijke onderzoek in Nederland te laten excelleren via nationale competitie. Jaarlijks geeft NWO ruim 700 miljoen euro uit aan subsidies voor toponderzoek en toponderzoekers, vernieuwende instrumenten en apparatuur, en aan instituten waar toponderzoek wordt bedreven. NWO financiert het onderzoek van ruim 5300 getalenteerde wetenschappers aan universiteiten en instellingen. Selectie door middel van peer review is in handen van onafhankelijke deskundigen. NWO bevordert de overdracht van kennis naar de maatschappij.
Publicatie in Nature Chemistry:
Self-assembly and optically triggered disassembly of hierarchical dendron–virus complexes,
Mauri A. Kostiainen, Oksana Kasyutich, Jeroen J.L.M. Cornelissen, Roeland J.M. Nolte
http://www.nature.com/nchem/journal/vaop/ncurrent/abs/nchem.592.html
.