TC Tubantia
Bert Hellegers
De wereld staat aan het begin van een tweede robotrevolutie. Na eerder in de industriële sector zal de robot zijn opwachting maken in de huiskamer, in de keuken, in ziekenhuizen en in verzorgingscentra.
'Robots kunnen niet alleen een auto in elkaar zetten, maar ook de afwas doen, een chirurg assisteren bij een operatie of de stoep vegen. Voor deze toepassingen gaat een nieuwe industrie ontstaan. Twente kan daarbij internationaal een vooraanstaande rol vervullen', is de overtuiging van Dennis Schipper (45).
De directeur van het Oldenzaalse bedrijf DEMCON is één van de initiatiefnemers van Robotics Centre Twente, waarin ondernemers en onderzoekers van de UT en Roessingh Research & Development de krachten bundelen. "We hebben hier in de regio een uitstekende uitgangspositie. We hebben de kennis om nieuwe robottoepassingen te ontwikkelen en we hebben de bedrijven om die producten te maken. Technologisch kunnen we het, het gaat er nu om een stukje van de internationale markt te pakken. We zijn er vroeg genoeg bij. Er kan in Twente een nieuwe bedrijfstak komen die honderden nieuwe banen zal opleveren."
Gezien de internationale concurrentie is het volgens Schipper zaak haast te maken. "We moeten een paar goede ontwerpen samen omarmen en er mee de boer op." Die concrete producten zijn er al. Zoals de revalidatierobot Lopes, ontwikkeld aan het instituut Mira van
de Universiteit Twente. De Lopes (Lower extremity Powered Exoskeleton) helpt mensen die na een hersenbloeding gedeeltelijk verlamd zijn, sneller revalideren. De robot maakt de loopbeweging en de patient die 'in de robot plaatsneemt' loopt mee op een loopband. Vorige maand is door de overheid een subsidie van 1,6 miljoen euro verstrekt om de Lopes door te ontwikkelen. De robot kan vermoedelijk binnen twee jaar in klinieken worden getest, waarna de verkoop kan beginnen. Hiervoor wordt door de initiatiefnemers een nieuwe onderneming opgericht. "De belangstelling van revalidatiecentra voor dit product is nu al gigantisch. Ze wachten met de aanschaf van vergelijkbare revalidatie-apparaten totdat de Lopes er is", constateert Schipper. Hij voorspelt dat de producent van Lopes binnen tien jaren voor een omzet van tientallen miljoenen euro's en honderd arbeidsplaatsen in deze regio kan zorgen.
Schipper stelt vast dat er veel onderzoeken lopen naar robots die hersensignalen oppakken en zo bewegingen kunnen sturen van armen en benen van patiënten die zijn getroffen door een beroerte. "Maar ook buiten de medische sector gaat het hard", verzekert Fred van Houten (58), hoogleraar Ontwerptechniek binnen de faculteit Construerende Technische Wetenschappen van de UT. "Neem de schoonmaakrobot, die bijvoorbeeld na een festival het terrein op gestuurd kan worden om zwerfvuil te verzamelen. Deze robot herkent vuil en zamelt het gescheiden in. Het is een Twentse vinding, waarvoor momenteel in samenwerking met Stichting Nederland Schoon een haalbaarheidsstudie loopt. Een prototype is al op de UT te zien. Deze robot kan ook ingeschakeld worden op vervuilde terreinen waar je liever geen mensen laat werken." DEMCON is van plan deze robot samen met de Duitse partner Hako in productie te nemen.
In Twente werken bedrijven en onderzoekers van de UT momenteel verder aan een inspectierobot voor gasleidingen. "Nederland heeft duizenden kilometers gasleidingen", zegt Van Houten. "Als er nu problemen zijn moeten deze leidingen worden uitgegraven. We werken aan de ontwikkeling van een apparaatje dat gasleidingen periodiek kan controleren, zodat je problemen voor kunt zijn. Zo’n ding moet een grote mate van zelfstandigheid hebben. Het moet kunnen navigeren en gebreken aan leidingen constateren." Naast de anotechnologie kan Robotics Centre Twente een tweede hightech pijler worden, verwacht Van Houten. "De ontwikkeling van robots voor de zieke mens kan leiden tot servicegerichte toepassingen voor huis-, tuin- en keukengebruik. Ook daar liggen legio kansen voor de Twentse industrie."